Stephen Hawking był znanym brytyjskim fizykiem teoretycznym, astrofizykiem, kosmologiem oraz profesorem Uniwersytetu Cambridge. Pracował przede wszystkim nad czarnymi dziurami oraz grawitacją kwantową. Dzięki licznym publicznym wystąpieniom oraz wydanym książkom popularnonaukowym stał się akademicką sławą.
Stephen Hawking – życiorys
Stephen William Hawking urodził się 8 stycznia 1942 roku w Oksfordzie – mieście położonym w południowej Anglii. Jego ojciec, Frank Hawking, był biologiem. Jego specjalnością była medycyna tropikalna. Stephen miał dwie młodsze siostry i adoptowanego brata. Już jako nastolatek Stephen interesował się naukami przyrodniczymi, fizyką oraz matematyką. Lubił również jazdę konno i był osobą aktywną fizycznie.
W wieku 17 lat rozpoczął studia na Uniwersytecie Cambridge. Po rozpoczęciu nauki u Stephena zaczęły pojawiać się pierwsze symptomy wskazujące na groźną chorobę. Po czterech latach zdiagnozowano u niego stwardnienie zanikowe boczne, które polega na uszkodzeniu centralnego i/lub obwodowego układu nerwowego, co objawia się między innymi zanikiem mięśni. Chociaż lekarze uważali, że pozostały mu zaledwie 2 lub 3 lata życia, Hawking z chorobą żył ponad 50 lat.
W 1965 roku Stephen Hawking wstąpił w związek małżeński z brytyjską pisarką, Jane Wilde, z którą rozwiódł się w 1995 roku. Miał z nią troje dzieci: Roberta, Lucy i Tima oraz czworo wnucząt. Po zdiagnozowaniu choroby Stephen stopniowo tracił władzę na kończynami i głosem, a od 1974 roku nie był w stanie samodzielnie wstać z łóżka. Ze światem mógł porozumiewać się wyłącznie przy pomocy syntezatora mowy oraz komputera.
Pomimo niepełnosprawności był aktywny naukowo, poza tym był osobą publiczną. Stephen Hawking często występował publicznie, biorąc między innymi czynny udział w konferencjach oraz ważnych wydarzeniach naukowych, poza tym zagrał w jednym z odcinków serialu „Czerwony karzeł”. Gościnnie pojawił się również w jednym z odcinków serialu „Star Trek. Następne pokolenie”. Użyczył również swojego głosu w serialu „Simpsonowie”, a także w kilku utworach zespołu „Pink Floyd”. Stephen Hawking zmarł 14 marca 2018 roku w Cambridge – mieście w Wielkiej Brytanii. Urna z jego prochami została złożona w Opactwie Westminsterskim w Londynie.
Działalność naukowa Stephena Hawkinga
Od samego początku kariery Stephen Hawking zajmował się problemami dotyczącymi kosmologii. W tym czasie rozpatrywał zagadnienia dotyczące czarnych dziur, poza tym zajmował się problemami związanymi z grawitacją kwantową. Wraz ze swoim współpracownikiem o nazwisku Roger Penrose został autorem twierdzeń, który dotyczyły istnienia osobliwości w ramach ogólnej teorii względności.
W 1974 roku postawił również teorię, zgodnie z którą czarne dziury emitują promieniowanie, które od jego nazwiska zostało nazwane promieniowaniem Hawkinga. Prowadzone przez niego badania dotyczyły również powstawania helu we wszechświatach Wielkiego Wybuchu, natury czasu i przestrzeni, teorii strun, teorii grawitacji i teorii fal grawitacyjnych oraz tuneli czasoprzestrzennych.
Hawking był też profesorem na kierunku matematyka i fizyka teoretyczna na uczelni w Cambridge. Tam też w latach 1979-2009 prowadził katedrę Lucasa, którą dawniej kierował Newton. Stephen Hawking był też jednym z aktywnych członków Perimeter Institute for Theoretical Physics oraz Royal Society. W 2004 roku Hawking przedstawił kolejną teorię czarnej dziury, w myśl której wszystko, co zniknie poza jej „horyzontem zdarzeń”, na zawsze zostanie utracone. Rok później Hawking doszedł do wniosku, że rzeczy, które zostały pochłonięte przez czarną dziurę, mogą się z niej wydostać i powrócić w innym wszechświecie. W 2007 roku razem z Thomasem Hertogiem zaproponował teorię, zgodnie z którą Wszechświat nie miał wyjątkowego stanu początkowego.
Hawking napisał również kilka książek, które miały duże znaczenie dla świata nauki. Do najpopularniejszych książek Hawkinga zalicza się pozycje: „W poszukiwaniu teorii wszystkiego”, „Krótka historia czasu”, „Czarne dziury i wszechświaty niemowlęce oraz inne eseje”, „Wszechświat w skorupce orzecha” oraz „Wielki Projekt”. Publikacja „Krótka historia czasu” została bestsellerem w „The Sunday Times”. Oprócz książek naukowych Hawking był autorem powieści fantastyczno-naukowych: „Jerzy i tajny klucz do Wszechświata”, „Jerzy i poszukiwanie kosmicznego skarbu” oraz „Jerzy i wielki wybuch”.
Ciekawostki z życia Stephena Hawkinga i znane cytaty
Stephen Hawking był przeciwny zakazom, które dotyczyły badań nad komórkami macierzystymi. Był agnostykiem, uważając, że nie ma dostatecznych dowodów na potwierdzenie lub zaprzeczenie istnienia Boga. Hawking otrzymał wiele nagród i ważnych wyróżnień. Wręczono mu cztery honorowe tytuły z wyższych uczelni – uniwersytetu w Nowym Jorku, Oxfordu, Cambridge i Notre Dame. Jego książka pt. „Krótka historia czasu” utrzymywała się na liście bestsellerów w „The Sunday Times” przez 237 tygodni.
Do najbardziej znanych cytatów Stephena Hawkinga zalicza się:
„Czas można porównać do rzeki: płynie z różną prędkością w różnych miejscach. To klucz do podróży w przyszłość”.
„Odkrycie naukowe nie jest może lepsze od seksu, ale satysfakcja trwa dłużej”.
„Jesteśmy tylko szczególnie zaawansowaną w rozwoju odmianą małp na niezbyt ważnej planecie, krążącej wokół całkiem przeciętnego słońca. Ale jesteśmy w stanie poznawać wszechświat. Dopiero to sprawia, że jesteśmy wyjątkowi”.
„Zacząłem myśleć o czarnych dziurach, kiedy kładłem się do łóżka. Moje inwalidztwo sprawia, że jest to bardzo powolny proces, więc miałem wiele czasu”.
„Największym wrogiem wiedzy nie jest ignorancja tylko iluzja wiedzy”.
