Maria Skłodowska-Curie była wybitną uczoną, która została dwukrotnie nagrodzona Nagrodą Nobla. W 1903 roku, razem z mężem Piotrem Curie oraz Henri Becquerelem, otrzymała nagrodę Nobla z fizyki, natomiast w 1911 roku dostała Nagrodę Nobla z chemii. Była pierwszą kobietą, która uzyskała tytuł profesorski na paryskiej Sorbonie oraz pierwszą damą wśród członków Akademii Medycznej w Paryżu.
Maria Skłodowska-Curie – życiorys
Maria Skłodowska urodziła się 7 listopada 1867 roku w kamienicy przy ulicy Freta 16 w Warszawie. Pochodziła z rodziny o szlacheckich korzeniach. Była piątym, najmłodszym dzieckiem Władysława Skłodowskiego oraz Bronisławy z domu Boguskiej. Ojciec Marii był nauczycielem matematyki, fizyki i chemii, natomiast matka pełniła funkcję dyrektorki najlepszej warszawskiej pensji dla dziewcząt. Mając 9 lat, straciła najstarszą siostrę, natomiast dwa lata później zmarła jej matka, która chorowała na gruźlicę. Maria była osobą zdolną i pracowitą, poza tym miała doskonałą pamięć. Już od najmłodszych lat odnosiła znaczne sukcesy w nauce, kończąc gimnazjum ze złotym medalem. Miała niezwykłe zdolności, zarówno do przedmiotów ścisłych, jak i humanistycznych. W 1891 roku wyjechała do Paryża, gdzie rozpoczęła studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym w Sorbonie, otrzymując licencjaty nauk fizycznych i przyrodniczych. Początkowo mieszkała u siostry, na następnie wynajmowała niewielki pokój na poddaszu.
W 1894 roku Maria Skłodowska została przyjęta do zespołu fizyków, podejmując badania nad właściwościami magnetycznymi różnych metali i minerałów. Swoimi badaniami dowiodła, że promieniowanie uraniczne to właściwość fizyczna, a nie chemiczna. W domu fizyka Józefa Wierusza-Kowalskiego poznała Piotra Curie, z którym w 1895 roku wzięła ślub, a następnie przyjęła obywatelstwo francuskie. Rok później Henri Becquerel odkrył promieniowanie uranu, nad którym Maria podjęła badania w ramach pracy nad rozprawą doktorską. W 1898 roku dołączył do niej Piotr Curie i razem opublikowali odkrycie nowego pierwiastka, który na cześć Polski został nazwany polonem. W niedługim czasie odkryli rad. W 1903 roku Maria i Piotr Curie razem z Becquerelem otrzymali Nagrodę Nobla z fizyki. Trzy lata później Piotr Curie zginął w wypadku, a Maria pozostała sama z dwiema córkami. Również w 1906 roku objęła po mężu stanowisko profesora w katedrze fizyki na Sorbonie. W 1911 roku Maria Skłodowska-Curie otrzymała kolejną Nagrodę Nobla, tym razem za odkrycia w dziedzinie chemii.
Życie Marii Skłodowskiej- Curie po pierwszej wojnie światowej
W 1914 roku w Paryżu z inicjatywy Marii Skłodowskiej-Curie powstał Instytut Radowy, którego działalność dotyczyła badań nad promieniotwórczością oraz jej wykorzystaniem w naukach ścisłych. W trakcie pierwszej wojny światowej Maria zorganizowała służbę radiologiczną na potrzeby szpitali wojskowych. Udział w niej brała również jej córka Irena, która została później chemiczką. Maria została mianowana kierownikiem służb radiologicznych Czerwonego Krzyża. W latach międzywojennych Maria Skłodowska-Curie razem z córkami odbyła podróże do Stanów Zjednoczonych. W 1932 roku z jej inicjatywy otwarto w Warszawie Instytut Radowy, któremu przekazała drugi gram otrzymanego podczas podróży radu.
Prowadzone badania nad promieniotwórczością poważnie odbiły się na zdrowiu uczonej, która w 1934 wyjechała na leczenie do sanatorium Sancellemoz w alpejskiej miejscowości Passy. Zmarła 4 lipca 1934 roku w Passy we Francji, a przyczyną jej śmierci była anemia, którą spowodowały zbyt wysokie dawki promieniowania. Została pochowana w grobie rodziny Curie w Sceaux pod Paryżem. Obecnie szczątki Marii i Piotra spoczywają w paryskim Panteonie.
Maria Skłodowska-Curie – ciekawostki z życia
Zanim Maria podjęła naukę na uczelni, udzielała korepetycji z języków obcych, a także z fizyki i matematyki. Miała wiele pasji, a jedną z nich był teatr – podczas studiów na Sorbonie występowała w amatorskim teatrze. Podczas studiów otrzymywała również stypendium naukowe. Nigdy nie była bogatą osobą, ponieważ wszystkie pieniądze przeznaczała na naukę. Jej mąż, Piotr Curie, był od niej o 8 lat starszy, a w podróż poślubną pojechali na rowerach. W 1899 Maria wraz z mężem Piotrem wspięli się na Rysy. Maria nosiła najczęściej ciemne i proste stroje. Ukochanym psem rodziny Skłodowskich był wyżeł Lancet. Maria Skłodowska-Curie przyjaźniła się z Albertem Einsteinem, a w 1913 roku wybrała się z nim na wędrówki po Alpach.
Zmarła w wieku 67 lat i została pochowana w ołowianej trumnie. Po śmierci Marii Skłodowskiej-Curie Albert Einstein napisał, że była ona jedynym niezepsutym przez sławę człowiekiem, jakiego poznał w swoim życiu. Do tej pory Maria Skłodowska-Curie jest jedyną kobietą na świecie, która otrzymała dwukrotnie nagrodę Nobla. O Marii Skłodowskiej-Curie zostało nakręconych wiele filmów, poza tym została również uwieczniona na monetach polskich, francuskich oraz hiszpańskich. Jej córka, Eva, napisała o niej także biografię. Upamiętniono ją też na wielu znaczkach pocztowych. W Warszawie przy ul. Freta 16 znajduje się natomiast muzeum Marii Skłodowskiej-Curie.
Maria Skłodowska-Curie – znane cytaty
Skłodowska-Curie była wybitnym polskim fizykiem i chemikiem. Do najbardziej znanych wypowiedzi Marii zalicza się:
- „Jestem z tych, którzy wierzą, że Nauka jest czymś bardzo pięknym“.
- „Trzeba mieć wytrwałość i wiarę w siebie. Trzeba wierzyć, że człowiek jest do czegoś zdolny i osiągnąć to za wszelką cenę“.
- „To było jak nowy świat otwarty dla mnie, świat nauki, któremu w końcu pozwolono poznać całą wolność”.
- „Nie przyjmę żadnej pensji. Jestem dość młoda, by zapracować na siebie i na dzieci.“
- „Chcę Ci powiedzieć także, że dostałam nominację na Twoją katedrę i że się znaleźli głupcy, którzy mi tego winszowali“.
