Laozi (inaczej Lao Tzu)był starożytnym chińskim filozofem oraz twórcą taoizmu – przypisywane mu jest autorstwo jednej z najważniejszych ksiąg taoizmu religijnego oraz filozoficznego. Przed wiele lat trwały spory, czy Laozi faktycznie był postacią historyczną – jego bibliografia została odnaleziona w „Zapiskach Historyka” (Shiji) z II wieku p.n.e.
Laozi – życiorys
Według historycznych źródeł Laozi urodził się w 604 roku p.n.e. we wsi Quren w gminie Lai w chińskim państwie Chu. Niektórzy historycy uważają, że Laozi żył w okresie Walczących Królestw, czyli w V lub IV wieku p.n.e. Inni z kolei twierdzą, że Laozi mógł być nawet nauczycielem Konfucjusza. Laozi naprawdę nazywał się Er Li, natomiast przez potomnych był nazywany Laozi, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „Stary Mistrz”. Początkowo Laozi pracował na dworze króla dynastii Zhou, pełniąc na nim funkcję archiwisty w bibliotece państwowej. Był osobą skromną, która lubiła żyć w odosobnieniu, poza tym unikał sławy. Według wielu osób Laozi był kochającym życie w ubóstwie mędrcem. Według niektórych źródeł Laozi miał żonę oraz syna Zonga, który został wodzem w państwie Wei.
Był przeciwnikiem prawa, tradycji oraz zwyczajów, poza tym wierzył, że każdy jest dobry w sposób naturalny i każdego należy traktować tak samo. Laozi zawsze stawiał prawo naturalne ponad prawem, które było stanowione. Chciał, by wszyscy żyli spokojnie i prosto, bez jakichkolwiek ograniczeń – zalecał dokładne poznanie praw natury i kierowanie się działaniami zgodnie z nimi. Bez względu na wiele krążących wokół tego chińskiego filozofa legend, przypisuje się mu autorstwo wielu nauk, które zostały zawarte w pismach taoistycznych.
Twórca starożytnej księgi Daodejing
Laozi był autorem starożytnej duchowej księgi Daodejing, często tłumaczonej jako Księga Drogi i Cnoty, której mądrość stanowiła kwintesencję dążenia do doskonałości, którą można osiągnąć w sercu, duszy i umyśle. Przez wielu księga ta uznawana jest za pierwszą filozoficzną księgę w języku chińskim. Jej tekst stał się jednym z najczęściej tłumaczonych tekstów w historii – ze względu na specyfikę języka chińskiego jej tłumaczenie opierało się jednak przede wszystkim na interpretacji. Księga ta pozwala odkrywać największe sekrety ludzkiego życia, a także prawdziwą naturę otaczającego ludzi wszechświata. Daodejing stanowi część taoizmu – systemu religijno-filozoficznego, który narodził się za czasów panowania dynastii Zhou. W taoizmie zasada prostoty postrzegana jest jako naturalny stan rzeczy lub człowieka. Wystarczy robić to, co sprawia człowiekowi przyjemność. Według Laozi w życiu niewiele potrzeba do prawdziwego szczęścia – już podstawowe sprawy takie jak dach nad głową, pożywienie, czy też rodzina mogą wystarczyć do prawdziwego szczęścia.
Księga składa się z 81 krótkich rozdziałów. Każdy z rozdziałów zawiera enigmatyczne sentencje, które oparte są na paradoksach filozoficznych oraz słownych. Ważnym pojęciem, które występuje w Daodejing, jest „Dao”, które oznacza zasadę rządzącą światem, w myśl której rzeczy są jakie są, a chcąc osiągnąć w życiu spokój i równowagę, należy się jej podporządkować. Jest to możliwe po wcześniejszym wyrzeknięciu się swoich najskrytszych pragnień oraz ambicji. Zgodnie z treścią księgi człowiek może osiągnąć szczęście, łącząc przeciwieństwa, poza tym powinien żyć skromnie i prosto, bez dążenia do jakichkolwiek celów. Wszelkie pragnienia oraz sztuczność stanowi z kolei źródło wszelkiego zła w człowieku. Osoby silniejsze powinny ustępować osobom słabszym, a każdemu człowiekowi należy okazywać dobroć. Nie należy natomiast reagować na agresję.
Laozi – znane cytaty
Choć w rzeczywistości wielu ludzi wątpi, czy legendarny Laozi faktycznie istniał, pewne jest natomiast, że samo głoszone przez niego przesłanie przetrwało do dziś. Myśli filozofa stanowią głównie swoiste wezwania do osiągnięcia tak niezwykle ważnego w życiu każdego człowieka spokoju, a także do dobrego osądu. Jego filozofia stała się ogromnym darem mądrości dla całego świata, stanowiąc jednocześnie doskonały przewodnik po sztuce dobrego i szczęśliwego życia zwykłego człowieka.
- „Winą tego, że spotykają mnie nieszczęścia, jest moje istnienie. Gdyby mnie nie było, jakież by mnie mogły spotkać nieszczęścia?”.
- „Bądź zadowolonym ze zwyczajnego bycia, kim jesteś, bez porównywania się do innych i konkurowania z nimi, zaskarbiasz sobie powszechny szacunek”.
- „Kto zna innych, jest mądry, a kto zna siebie, jest bystry. Kto wygrywa z innymi, jest silny, a kto wygrywa sam ze sobą, ma Moc. Kto wie, ile mu potrzeba, jest bogaty. Kto dzielnie trwa w swym zamiarze, ma siłę woli”.
- „Miłość wszelki bój zwycięży przed wszystkim obroni. Kogo Niebo pragnie uratować, tego ogarnie miłością”.
- „Jeśli się smucisz to żyjesz przeszłością. Jeśli się boisz to żyjesz przyszłością. Jeśli jesteś spokojny to żyjesz teraźniejszością”.
- „Jeżeli szukasz spełnienia u innych, nigdy nie będziesz naprawdę spełniony”.
Cytaty Laozi mają na celu przede wszystkim wskazanie zasad dobrego życia. Osoby podążające za tymi zasadami mogą stać się nie tylko szczęśliwymi, ale mogą też przyczynić się do poczucia spełnienia osób znajdujących się w ich najbliższym otoczeniu.
